Συνωμοσιολογία, δοκησισοφία και βλακεία

Η απροσδόκητη εμφάνιση και εξάπλωση του κορωνοϊού SARS-CoV-19 εκτός από τις επιπτώσεις στην δημόσια υγεία είχε και πλήθος παραπλεύρων συνεπειών, με την εμφάνιση κινημάτων συνωμοσιολογίας, αμφισβητήσεως της Επιστήμης και αντιστάσεως στις κρατικές αποφάσεις επιβολής περιοριστικών μέτρων.

Εν συνεχεία, παραθέτω, συγκεντρωμένες σε ενιαίο κείμενο, κάποιες απόψεις για τα συμβαίνοντα, τις οποίες εξέφρασα τους τελευταίους τρεις μήνες, επικαλούμενος την απλή λογική, άνευ της παραμικρής εμπλοκής αυστηρών ιατρικών και βιολογικών εννοιών, για τις οποίες άλλωστε έχω πλήρη άγνοια.

Το πλαίσιο της ελληνοτουρκικής αντιπαραθέσεως και η ΑΟΖ

Μελέτησα το περασμένο Σ/Κ ένα πολύ ενδιαφέρον και επίκαιρο (εξεδόθη μόλις τον Μάρτιο του 2020) βιβλίο για την ΑΟΖ και την επίδρασή της στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, του καθηγητή και πρώην υφυπουργού εξωτερικών (επί Καραμανλή του νεωτέρου) Γιάννη Βαληνάκη, επί των ημερών του οποίου ξεκίνησε η ανακίνηση του ζητήματος της ΑΟΖ.
https://biblionet.gr/titleinfo/?titleid=245904
https://www.valinakis.gr/portal/i-ellas-ton-tessaron-thalasson/

Κριτική επί άρθρου για ΑΟΖ Ελλάδος & Αιγύπτου

Έγραψε, χθες, μια κριτική για την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία η βετεράνος στο διπλωματικό ρεπορτάζ Κύρα Αδάμ.

Κρίμα για μία σοβαρή δημοσιογράφο να επιστρατεύει τέτοιας κακίστης ποιότητος επιχειρήματα για να υποστηρίξει την άποψή της. Αναφέρομαι στα ποσοστά "εκπτώσεων", που καταγράφει.

 

Μια απλή επίσκεψη στο Google-Maps είναι αρκετή, για οποιονδήποτε, να ανακαλύψει ότι:

• Η απόσταση Κρήτης-Κύπρου στον άξονα Α-Δ είναι περίπου 340 νμ.
• Η απόσταση Κρήτης-Αιγύπτου στον άξονα Β-Ν είναι περίπου 240 νμ.

Το άρθρο αναφέρει επί λέξει:

"Η απόσταση των ανατολικών ακτών της Κρήτης μέχρι τον 28ο μεσημβρινό, που είναι πλασματικά το ανατολικό άκρο της ελληνο/αιγυπτιακής ΑΟΖ, είναι μόνον 80νμ, ενώ η πλήρης ΑΟΖ της Κρήτης είναι 200νμ."

 

Εστιάζει, δηλαδή, στον άξονα Α-Δ, στηλιτεύοντας την μερική οριοθέτηση και εξαγάγει το συμπέρασμα ότι απεμπολήσαμε 120νμ ΑΟΖ! Για την παρουσίαση αυτού του αποτελέσματος, όμως, μετράται η απόσταση από το θεωρητικό όριο των 200νμ.

ΑΟΖ-ολογία

Κάποια σύντομα σχόλια για τις πρόσφατες (και μάλλον βεβιασμένες) συμφωνίες οριοθετήσεως ΑΟΖ με Ιταλία και Αίγυπτο.

Εν πρώτοις να παρατηρήσω την ένδεια ουσιαστικής κριτικής και την δημιουργία ενός, καταστροφικού για τον δημόσιο λόγο και την διανοητική διάπλαση της κοινής γνώμης, διπόλου μεταξύ υπεραισιοδόξων πανηγυρισμών αφ' ενός, θρήνων και κραυγών για προδοσία αφ' ετέρου.

Αφιστάμενος του πλαισίου αυτού, καταθέτω τις ακόλουθες κρίσεις.

Πρόχειρη αποτίμηση ελληνοτουρκικής κρίσεως

Κάποιες βασικές παρατηρήσεις.

1. Δεν πρέπει να πανηγυρίζουμε. Στον στρατιωτικό τομέα συνήθως οι επιδόσεις μας είναι καλές, στον πολιτικό χωλαίνουμε. Δεν θα ήθελα να επαναπαυθούμε στην υποχώρηση του τουρκικού στόλου και να υποκύψουμε σε ένα νέο Νταβός, για το οποίο θα απολογηθούμε με ένα νέο "mea culpa".
2. Το ελληνικό φιλότιμο διέπρεψε πάλι και αναφέρομαι στην τάχιστη κινητοποίηση στρατού και ναυτικού (η αεροπορία, ούτως ή άλλως, βιώνει μία κατάσταση διαρκούς επιφυλακής). Εικάζω πως εξετυλίχθησαν σκηνές ανάλογες με αυτές που περιγράφονται σε μαρτυρία για την προετοιμασία απόπλου του στόλου μας για τα Ίμια. 
3. Πολύ θετική εντύπωση μου προξένησε η διαχείριση της ροής των πληροφοριών και η απουσία φαινομένων Βερύκιου και Ευαγγελάτου. Επειδή δεν έχω εμπιστοσύνη στο ήθος και τον δεοντολογικό κώδικα των δημοσιογράφων, πιστώνω αυτό το γεγονός σε κάποιον κεντρικό επιτελικό σχεδιασμό.
4. Συνιστά σημαντική διπλωματική νίκη η παραδοχή του διεθνούς παράγοντος πως τα "αμφισβητούμενα" ύδατα είναι ελληνικά. Επισημαίνω πως δεν είναι μόνο η Τουρκία, που αμφισβητεί την διακαιοδοσία της Ελλάδος επί των υδάτων αυτών, αλλά και η Αίγυπτος.
5. Δεν αποκλείω οι Τούρκοι να επανέλθουν λίαν συντόμως.
6. Εάν οι τιμές του πετρελαίου δεν αυξηθούν συντόμως, προβλέπω να ατονεί η διαμάχη στην Α. Μεσόγειο. Οι υποθαλάσσιες εξορύξεις είναι κοστοβόρες και αποδίδουν κέρδος όταν οι τιμές πετρελαίου κυμαίνονται σε υψηλά επίπεδα. Και επειδή η σχετική τεχνογνωσία είναι κτήμα ολίγων πολυεθνικών (τα γεωτρύπανα των Τούρκων είναι μόνο για λεονταρισμούς!), μόνον, εφ' όσον δεν έχουμε ξανά άνοδο τιμών, οι συμφωνίες για την ΑΟΖ καθίστανται άνευ αντικρύσματος. Ίσως, όμως, αυτή η κατάσταση να μας ευνοεί, δεδομένου ότι, χωρίς ιδιαίτερο ανταγωνισμό και ενδιαφέρον, η σύναψη συμφωνιών με τα λοιπά κράτη γίνεται ευκολότερη. Εξ άλλου, όταν η Κύπρος, με τον Τάσσο Παπαδόπουλο, ξεκίνησε τις συμφωνίες για ΑΟΖ, δεν υπήρχε καμία προοπτική αμέσων εκμεταλλεύσεων (ίσως γι' αυτό η Τουρκία να ήταν υποτονική στις αντιδράσεις της). Απλώς εκείνες οι συμφωνίες απεδείχθησαν παρακαταθήκη για αργότερα, όταν οι συνθήκες μετεβλήθησαν.

Το 'εγώ', το 'εμείς' και η παθογενής ανυπακοή των Ελλήνων

Υπάρχει ένα πολύ αξιόλογο βιβλίο, τιτλοφορούμενο "Νεοελληνική Φαυλοκρατία" (συγγραφέας ο Ευάγγελος Κοροβίνης), με αντικείμενό του τα σαθρά θεμέλια αυτού του κράτους, εκ της συστάσεώς του, που το οδήγησαν να είναι φορέας ικανοποιήσεως ιδιοτελών συμφερόντων και πελατειακών σχέσεων. Οι όποιες προσπάθειες εκσυγχρονισμού του, δυστυχώς, ήταν αποσπασματικές και απέτυχαν.

Το προλογίζει ο Θεόδωρος Ζιάκας και εκεί συνεισφέρει μια ασυνήθιστη σκιαγράφηση της ελληνικής ιδιοπροσωπίας, χαρακτηρίζοντας τον Έλληνα ως ένα εντόνως εγωιστικό/ατομοκεντρικό υποκείμενο!

"Η ελληνική ατομικότητα είναι ο αμιγέστερος ατομικός τύπος ανθρώπου που εμφανίστηκε στην ιστορία. Ο πολιτισμικός αυτός τύπος έχει θετικά και αρνητικά. Τα θετικά αναγνωρίζονται στην ανοδική πλευρά της εξελικτικής καμπύλης του, ενώ τα αρνητικά τα βλέπουμε να υπερτερούν στην καθοδική της πλευρά, κατά την οποία το 'Εγώ' αυτοτοποθετείται υπεράνω κάθε συλλογικής αξίας. Είναι το άτομο που έχει χάσει μέσα του την ικανότητα του συλλογικώς υφίστασθαι. ... Η φαυλοκρατία, για να αναδυθεί και να εμπεδωθεί, καλλιέργησε έντεχνα και υπέρμετρα τα αρνητικά χαρακτηριστικά της ελληνικής ατομικότητας."

Για την Αγια-Σοφιά

Έχω την αίσθηση ότι το κυρίαρχο αίσθημα εις τας Αθήνας, από την ενέργεια Ερντογάν να μεταβάλλει την χρήση της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως, δεν ήταν οργή, ούτε αγανάκτηση, αλλά αμηχανία!

Οι οξείες λεκτικές αντιδράσεις από ελληνικής πλευρά για το ζήτημα αυτό εκτιμώ ότι προκλήθηκαν όχι τόσο από το γεγονός της αλλαγής χρήσεως του ναού, καθ' εαυτό, αλλά από την απογοήτευση των ηγετικών μας ομάδων για την διάψευση των ουτοπικών τους οραμάτων για "εξημέρωση του θηρίου", μέσω Ε.Ε. και για εκδυτικισμό/εκπολιτισμό της Τουρκίας.

Οι δύο όψεις του Ανδρέα Παπανδρέου

Το 1964, το BBC παρήγαγε ένα εξαιρετικώς ενδιαφέρον ντοκυμανταίρ για την Ελλάδα, με τίτλο "Ελλάς χωρίς κολώνες". Πέρα από τις καίριες επισημάνσεις του για τις χρόνιες παθογένειές μας, περιέχει και ένα σημαντικό, παράπλευρο ιστορικό τεκμήριο, τις παρεμβάσεις του Ανδρέα Παπανδρέου, ως οικονομολόγου.

Όχι τόσο για την ουσία τους, καθ' εαυτήν, όσο διότι έρχονται σε αντιδιαστολή με τις μετέπειτα πράξεις του, όταν εγκατέλειψε τον επιστημονικό του ρόλο και ανέλαβε πολιτικό.

Την αντίφαση αυτήν του Παπανδρέου έχουν επισημάνει σε άρθρα τους δύο έγκριτοι δημοσιογράφοι (αμφότεροι πρώην συνεργάτες του "Οικονομικού Ταχυδρόμου"):

• Άρθρο Γ. Μαλούχου για τις απόψεις Παπανδρέου περί ΕΟΚ.
• Άρθρο Αθ. Παπανδρόπουλου για τις εισηγήσεις Παπανδρέου υπέρ της ελεύθερης αγοράς. 

Η επιστημονική εργασία του Ανδρέα για το τότε "Κέντρο Οικονομικών Ερευνών" (νυν ΚΕΠΕ), με αντικείμενο την οικονομική στρατηγική της Ελλάδος, που επικαλείται ο Παπανδρόπουλος, είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο, σε ψηφιοποιημένη μορφή ("Στρατηγική Οικονομικής Αναπτύξεως της Ελλάδος").

Πολιτειολογία με αφορμή τον Καποδίστρια

Σε σχόλιό του στο FB, ο καθηγητής κ. Αριστείδης Χατζής εκθειάζει τα κοινοβουλευτικά/«φιλελεύθερα» επιτεύγματα της Ελλάδος, κατά τις πρώτες δεκαετίες ζωής του μετεπαναστατικού κράτους. Ωστόσο, αίσθηση προεκάλεσαν οι υποτιμητιικές και ειρωνικές αναφορές του στο πρόσωπο του Καποδίστρια και η αξιολόγησή του ως «δικτάτορα»!

Ας δούμε, όμως, την άποψη ενός σημαντικού συγχρόνου λογίου για αυτά τα «φιλελεύθερα» επιτεύγματα, με επίκεντρο τα γεγονότα του 1843.

«Η εισαγωγή του βασιλευόμενου κοινοβουλευτισμού στη χώρα, και μάλιστα πάνω στην βάση της καθολικής ψηφοφορίας, δεν υπήρξε αναγκαία κι αναπόδραστη απόρροια εσωτερικών διεργασιών, αλλά κατά πρώτο λόγο η απάντηση των Δυτικών Δυνάμεων στην ανυπακοή της οθωνικής κυβέρνησης σε κρίσιμα θέματα εξωτερικής πολιτικής (υποστήριξη αλύτρωτων κτλ.) και συνάμα το μέσο, με το οποίο οι Δυνάμεις αυτές φαντάζονταν ότι στο εξής θα μπορούσαν να ασκήσουν πιο τελεσφόρα την επιρροή τους.»

Τάδε έφη Παναγιώτης Κονδύλης, στην εισαγωγή του στο έργο «Η παρακμή του αστικού πολιτισμού».

Τίθεται, λοιπόν, το ερώτημα, ποιά πρέπει να είναι η υπέρτατη αξία σε μια συντεταγμένη πολιτεία; Το ίδιο το πολίτευμα, με τα εξωτερικά του γνωρίσματα, ή η πρόοδος και ευημερία της Πατρίδος και του Έθνους;

Στρατηγική σκέψη και προεκτάσεις της

Διαβάζω αυτές τις ημέρες μία εξαιρετικώς ενδιαφέρουσα μελέτη για την στρατηγική της Γερμανίας στα Βαλκάνια την περίοδο 1940-41 ("Η στρατηγική του Χίτλερ 1940-41").

Δεν θα επεκταθώ στο αντικείμενο του πονήματος (να αναφέρω μόνο ακροθιγώς ότι ανατρέπει την γενικώς παραδεκτή στην Ελλάδα άποψη ότι η Γερμανία δεν ενδιαφερόταν για τα Βαλκάνια και αναγκάστηκε να επέμβει για να βοηθήσει την Ιταλία), αλλά στον συγγραφέα (Martin Van Creveld).

Πόλεμος και αποτροπή του

Εισαγωγικά

Τους τελευταίους πολλούς μήνες, παρατηρούμε μία συστηματική υπερπροβολή στα αθηναϊκά ΜΜΕ των πολεμικών δυνατοτήτων της Τουρκίας και μια προσπάθεια εκφοβισμού του ελληνικού κοινού για το ενδεχόμενο θερμού επεισοδίου, που όπως είχε επισημάνει σε άρθρο του [1] ο καθηγητής κ. Κουσκουβέλης, αγγίζει την παρανοϊκή, ημέτερη σύμπραξη στα σχέδια του αντιπάλου.

Δεν είμαι βέβαιος εάν αυτή η προσπάθεια οφείλεται σε άγνοια και αφέλεια του δημοσιογραφικού κόσμου, ή σε συντονισμένη δράση για προετοιμασία της κοινής γνώμης, εν όψει σοβαρών υποχωρήσεών μας έναντι της Τουρκίας (είτε με πρόσχημα την Χάγη, είτε με απ’ ευθείας διαπραγματεύσεις).

Στο παρόν άρθρο, επικεντρώνομαι σε προσπάθεια ανασκευής των φοβικών εντυπώσεων που καλλιεργούνται στην Ελλάδα για την Τουρκία και στην εξέταση της πολεμικής προπαρασκευής (υλικής και ηθικής) ως μόνης πραγματικής οδού αποφυγής του πολέμου – όσο αντιφατικό και να ακούγεται αυτό – που δεν συνεπάγεται ατιμωτική υποχώρηση.