Τί πιο κοινότυπο, μετά από μια τραγωδία του μεγέθους του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών, να αναζητούμε τους υπευθύνους. Και τί πιο σύνηθες, για εμάς τους Έλληνες, πάντα να πρέπει να ευθύνεται κάποιος τρίτος, εκτός από τον εαυτό μας!
Θα αποφύγω να ασχοληθώ με την προσπάθεια προσδιορισμού των αιτίων του δυστυχήματος, καθώς αυτή είναι μια απαιτητική διαδικασία, που βασίζεται σε προσεκτική και εξειδικευμένη έρευνα πολλών δεδομένων και δεν είναι δυνατόν να εκφέρουμε γνώμες για τόσο σοβαρά θέματα χωρίς γνώσεις και στοιχεία (ειρήσθω εν παρόδω ότι η επιλεκτική διαρροή στοιχείων της ερευνητικής διαδικασίας είναι ανεπίτρεπτη και θα έπρεπε να τιμωρείται παραδειγματικώς!).
Θα ήθελα να τονίσω μόνον, ότι τέτοιας κλίμακος συμβάντα σπανίως οφείλονται σε μοναδική αιτία, αλλά προκαλούνται από ατυχή συνδυασμό πολλών αστοχιών. Καλό θα ήταν, λοιπόν, να μην επιδοθούμε στην επιλογή βολικών εξιλαστηρίων θυμάτων.
Δεν μπορώ να αντισταθώ στον πειρασμό, ωστόσο, να σχολιάσω την κοινωνική οργή και αντίδραση που προέκυψε ως απόρροια του θλιβερού γεγονότος, κυρίως όταν επιχειρείται να αποδοθούν σε αυτήν χαρακτηριστικά εναντιώσεως στην κακή λειτουργία του κρατικού μηχανισμού.
Υφίσταται πράγματι, λοιπόν, διάσταση κοινωνίας και κράτους; Αν ναι, πού οφείλεται αυτή; Υπάρχει προοπτική να αμβλυνθεί; Και το κυριώτερο: τί είδους κράτος οραματίζεται η κοινωνία και τί είδους κοινωνία διαμορφώνει το κράτος;
Το τελευταίο ερώτημα παραπέμπει στο γνωστό σόφισμα της κότας και του αυγού: το κράτος μορφοποίησε μία κοινωνία στα μέτρα του, ή η κοινωνία παρήγαγε έναν θεσμό που να ανταποκρίνεται στα δικά της πρότυπα; Εξ άλλου υπάρχει και το προηγούμενο της θεωρίας του ανθρωπομορφισμού των αρχαίων θεών. Αν οι κοινωνίες, λοιπόν, υπήρξαν ικανές να σχηματοποιούν θεούς καθ' ομοίωσιν, γιατί να μην συμβαίνει το ίδιο και με τους κρατικούς θεσμούς;
Στην ιστορική διάσταση των αντιφάσεων κράτους και κοινωνίας, στον ελλαδικό χώρο, είχα αναφερθεί στο άρθρο μου για το '21. Στην σημερινή εποχή, όμως, νομίζω ότι οι όποιες ιστορικές αντιθέσεις, ως αποτέλεσμα μακροχρόνιας οσμώσεως, συνέκλιναν στην καθιέρωση κοινών αρνητικών - δυστυχώς - χαρακτηριστικών (π.χ. πελατειακές σχέσεις πολιτών-κομμάτων).
Την σύγκλιση αυτήν συμπύκνωσε, με το χαρακτηριστικό ευθύ ύφος του, ο Θεόδωρος Πάγκαλος στην περιλάλητη φράση του "όλοι μαζί τα φάγαμε". Την οποία, ωστόσο, δεν θεωρώ ακριβή, ως αποτυπώνουσα μόνον το ήμισυ της αλήθειας. Θα ήταν ολοκληρωμένη αν είχε διατυπωθεί ως "όλοι μαζί τα φάγαμε, απλώς δεν φάγαμε όλοι το ίδιο". Ώστε να διακρίνεται πως η συμμετοχή στο νοσηρό αυτό πελατειακό σύστημα δεν εξασφάλιζε απαραιτήτως και ίδια προνόμια για όλους, κάποιοι ήταν πιο ωφελημένοι από άλλους, χωρίς αυτό να απαλλάσσει, βεβαίως, τους λιγότερο προνομιούχους από τις ευθύνες τους.
Το εμπειρικό (διότι η θεωρητική του τεκμηρίωση είναι δύσκολη και δεν έχω τον χρόνο και τα επιστημονικά εφόδια να ασχοληθώ με αυτήν) συμπέρασμά μου για την τρέχουσα κατάσταση είναι πως βρισκόμαστε εγκλωβισμένοι σε έναν φαύλο κύκλο διαιωνίσεως των μειονεκτημάτων μας, καθώς η κοινωνία προάγει πολιτικούς που θα εξυπηρετήσουν συντεχνιακά/προσωπικά (μικρο)συμφέροντα, ενώ αυτοί οι πολιτικοί φροντίζουν να συντηρούν την προβληματική κατάσταση της κοινωνίας που τους ανέδειξε. Ώστε η διέξοδος από την παρακμή να είναι δυσχερέστατη, αφού αμφότερα τα μέρη της συνδιαλλαγής εξυπηρετούνται με την υφισταμένη κατάσταση.
Ακολούθως, θα παραθέσω μερικά παραδείγματα, που στοιχειοθετούν το ως άνω πόρισμά μου.
(α) Περίπτωση RADAR Περαίας Θεσσαλονίκης
Στις 17/12/1997 συνέβη ένα αεροπορικό δυστύχημα, που έχει αρκετές ομοιότητες με το πρόσφατο σιδηροδρομικό. Πρόκειται για την πτώση του ουκρανικού Yakovlev στα Πιέρια όρη (στην περιοχή της Άνω Μηλιάς, πλησίον της κορυφής "Πέντε Πύργοι"), συντριβή που θα είχε πολλές πιθανότητες να αποφευχθεί, εάν το αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης διέθετε RADAR. Και γιατί δεν διέθετε; Παρότι ο εξοπλισμός είχε αγορασθεί προ ετών, παρέμενε αποθηκευμένος διότι κάτοικοι, δημοτικές αρχές και οικολογικές οργανώσεις αντιδρούσαν στην εγκατάστασή του και εμπόδιζαν την διαδικασία με δικαστικές προσφυγές (άλλη μια παθογένειά μας η χρονοβόρα τελεσιδικία...)! Έπρεπε να χαθούν 70 ζωές για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να καμφθούν οι αντιδράσεις, ώστε να υλοποιηθεί το έργο.
Οι παράγοντες που εναντιώνονταν στο RADAR δεν φέρουν έμμεση ευθύνη για το δυστύχημα; Και αν το κράτος ήταν πιο στιβαρό και επέβαλλε με μεγαλύτερη πυγμή την έγκαιρη ολοκλήρωση του έργου, μήπως οι ίδιοι που - μετά το δυστύχημα - το κατηγόρησαν για ολιγωρία, θα το έψεγαν για αυταρχισμό; Αυτή η αντιφατικότητα ως προς το τί θέλουμε και η νοοτροπία της αντιδράσεως ως αυτοσκοπού είναι ολοκάθαρη σε δυο δημοσιεύματα του "Ριζοσπάστη" της εποχής εκείνης: στο πρώτο (19/12/1997) στηλιτεύει την χρονοτριβή των κρατικών οργάνων, ενώ στο δεύτερο (07/03/1998) συμπαρίσταται στους διαδηλωτές κατά του RADAR!!!
(β) Περίπτωση διαδηλώσεων για τα Τέμπη
Παρότι σαφές, καθολικώς αποδεκτό αίτημα δεν υπήρξε στις κινητοποιήσεις αυτές και ήταν περισσότερο εκδηλώσεις συναισθηματικής εκτονώσεως και απόπειρες πολιτικής καπηλείας, θα δεχθώ την υπόθεση πως το κεντρικό τους πρόταγμα ήταν η παροχή ασφαλών συγκοινωνιών από το κράτος και κατ' επέκταση ο εκσυγχρονισμός των μηχανισμών του ιδίου του κράτους.
Μήπως, όμως, πολλοί εκ των οψίμως ευαισθητοποιημένων σήμερα, έθεταν τροχοπέδη στην τωρινή απαίτηση με την προτέρα στάση τους;
Όταν οι ηθοποιοί εξεβίαζαν, μόλις μερικές ημέρες πριν, την αναγνώριση τίτλων σπουδών από σχολές ιδιωτικές (άλλη αντίφαση αυτή, αλλά δεν είναι του παρόντος...) και μη ελεγχόμενες από πουθενά, όσον αφορά το επίπεδό τους, ως ισότιμους των ΑΕΙ για διορισμό στο δημόσιο, σε τί διαφέρουν από το καταγγελλόμενο πελατειακό και αναξιοκρατικό σύστημα που τοποθέτησε σταθμάρχη σε κομβική θέση έναν - κατά τα φαινόμενα - μη προσοντούχο;
Πώς περιμένουν οι εκπαιδευτικοί να αλλάξει αυτό το κράτος, όταν αντί να διδάσκουν με το παράδειγμά τους την αίσθηση καθήκοντος στους μαθητές, τους ωθούν σε απώλεια μαθημάτων (είτε με απεργιακές κινητοποιήσεις, είτε με συνέργεια σε καταλήψεις) και σε ψευτοεπαναστατικές πορείες, άνευ ουσιαστικού νοήματος; Αν και οι εκπαιδευτικοί αγνοούν την καίρια σημασία του ήθους που θα εμφυσήσουν και της παιδείας που θα παράσχουν για την ουσιαστική πρόοδο της κοινωνίας και αντ' αυτών επιλέγουν πορείες στους δρόμους με ευφυολογήματα σε πανώ και κόκκινες/μαύρες σημαίες, τότε δεν διαφαίνεται καμμία ελπίδα ανακάμψεως...
Όταν οι συνδικαλιστικοί φορείς των εκπαιδευτικών απορρίπτουν μετά βδελυγμίας κάθε σκέψη για αξιολόγησή τους, πώς τολμούν να κατηγορούν το κράτος ότι δεν λειτουργεί σωστά; Ποιός οργανισμός επιτυγχάνει εύρυθμη λειτουργία χωρίς αξιολόγηση των στελεχών του;
Γενικότερα οι συνδικαλιστές, που είναι εκ των κυρίων υπαιτίων της υποβαθμίσεως του κρατικού μηχανισμού και των ΔΕΚΟ και θεμελιώδης λίθος του πλέγματος πελατειακών σχέσεων, πως περιμένουν να διορθωθούν τα κακώς κείμενα; Με αθρόες και αέναες προσλήψεις και παροχές από... "λεφτόδεντρα"; Διότι κάθε υγιής οργανισμός, που θέλει να είναι αποτελεσματικός, βασίζεται στην αξιοκρατία και στην χρηστή διαχείριση. Όμως αυτά δεν προκύπτουν εξ ουρανού, κατακτώνται με διαρκή αξιολόγηση και αυστηρό προγραμματισμό, τα οποία μπορεί να συνεπάγονται και απολύσεις! Αλλά η μονιμότητα στο δημόσιο και η μη διάκριση των υπαλλήλων του βάσει της παραγωγικότητός τους είναι εκ των ων ουκ άνευ για τους συνδικαλιστές, που κατά τα λοιπά υποκρίνονται πως ενδιαφέρονται για το σύνολο και όχι για τους ιδίους...
Εν ολίγοις, αν η οργή και η αόριστη επίκληση σε αλλαγές, που ώθησαν τον κόσμο να διαδηλώσει, είχαν συγκεκριμενοποιηθεί σε ορισμένα πρακτικά μέτρα που θα έπρεπε να επιβληθούν στον δημόσιο τομέα (π.χ. αξιολόγηση, διαρκής εκπαίδευση, απολύσεις, εξορθολογισμός δαπανών, μετρίαση των συνδικαλιστικών προνομίων, αυστηρές προϋποθέσεις έως απαγόρευση απεργιών, κλπ) δεν ξέρω πόσοι θα παρέμεναν στους δρόμους για να τα υποστηρίξουν...
(γ) Γενική εκλογική συμπεριφορά
Η εκλογική συμπεριφορά μας δεν υπαγορεύεται συνήθως από λογική επεξεργασία και κριτήρια αξιοσύνης/ικανοτήτων των υποψηφίων, παρά από ιδιοτελή κίνητρα και από την επιρροή επικοινωνιακών τεχνασμάτων.
Προσοχή, δεν αναφέρομαι στην επιλογή κόμματος (η υποστήριξη του οποίου έχει καταντήσει, εν πολλοίς, προκαθορισμένη απόφαση οπαδικής/συναισθηματικής φύσεως, όπως η υποστήριξη σε ένα αθλητικό σωματείο...), παρά στην ανάδειξη ακαταλλήλων εκπροσώπων εντός του ΙΔΙΟΥ κόμματος.
Ενδεικτικό, αλλά - δυστυχώς - όχι μοναδικό παράδειγμα. Στις ευρωεκλογές του 2019, σε μεγάλο κόμμα υπήρξαν συνυποψήφιοι ένας πρώην διπλωμάτης εγνωσμένου κύρους και ένας πρώην ποδοσφαιριστής (τα ονόματα παραλείπονται ακριβώς διότι η περίπτωση δεν είναι μοναδική και είναι άσκοπο να εστιάσουμε μόνο στα συγκεκριμένα πρόσωπα). Χρειάζεται να αναφέρω ποιός εξελέγη πανηγυρικώς; Και τα ψηφοδέλτια στις ευρωεκλογές είναι ενιαία για όλη την επικράτεια, επομένως δεν συντρέχουν δικαιολογίες για ιδιαίτερη αντιμετώπιση μιας υποψηφιότητος, λόγω εντοπιότητος ή ειδικών συνθηκών.
Μπορεί κάποιος να αντιτείνει ότι - για τους δικούς τους σκοπούς - τα ΜΜΕ και οι κομματικοί μηχανισμοί προώθησαν τον ποδοσφαιριστή, έναντι του διπλωμάτη, αλλά αποτελεί αυτό δικαιολογία για όποιον πολίτη δεν αφιέρωσε ένα απόγευμα να μελετήσει τα βιογραφικά των υποψηφίων; Δηλαδή, αποποιούμαστε κάθε προσωπική ευθύνη και προσβλέπουμε σε ένα πατερναλιστικό κράτος που οφείλει να μας καθοδηγεί πλήρως, άλλως το θεωρούμε αποτυχημένο; Διότι πριν ζητήσουμε ευθύνες από το κράτος για παραλείψεις του, ας αναλογιστούμε μήπως εμείς, με την εκλογική μας πρακτική (και όχι μόνον...), έχουμε συντελέσει στην διαιώνιση της σήψεώς του.
Και ο άρτι παραιτηθείς υπουργός προσφέρει την καλύτερη ευκαιρία στο εκλογικό σώμα να αποδείξει αν είναι συνυπεύθυνο ή όχι. Αν τον επανεκλέξει, ποιός τον εμποδίζει να ισχυριστεί κατόπιν πως η εξέλιξη αυτή ήταν μια "κολυμβήθρα του Σιλωάμ" που τον απήλλαξε των όποιων ευθυνών του;
Από τα προαναφερθέντα (και άλλα παρόμοια, ων ουκ έστιν αριθμός) καταλήγω πως το όποιο αίτημα για αλλαγή του κράτους προτάσσεται κατά καιρούς, από διαφόρους κοινωνικούς φορείς ή πολίτες, είναι μάλλον προσχηματικό. Η υπόρρητη επιδίωξή μας είναι να αλλάξουν οι "άλλοι", χωρίς "εμείς" να εμποδιζόμαστε στην αυθαιρεσία και την ασυδοσία!
Στην άποψη αυτή συνηγορούν κάποια ενδιαφέροντα σταχυολογημένα αποφθέγματα των Θεοδώρου Ζιάκα και Κων/νου Τσάτσου, για την (διαχρονική) εγωιστική νοοτροπία του ελληνικού λαού, επί των οποίων αξίζει να δοθεί η δέουσα προσοχή.
Ενώ, ειδικότερα για τον δημόσιο τομέα (περί ου ο επίκαιρος λόγος), στην καλλιέργεια μιας στρεβλής αντιλήψεως εστιάζει και ο Δημήτρης Κουλουριάνος, ο δεύτερος - κατά χρονική σειρά - υπουργός Οικονομικών του ΠαΣοΚ (ανέλαβε τον Ιούλιο του 1982, μετά την παραίτηση του Μανώλη Δρεττάκη και άντεξε στην θέση του μόλις 14 μήνες, πριν παραιτηθεί και αυτός), ο οποίος σε συνέντευξή του στο "Βήμα", το 2011, δήλωσε: "∆ηµιουργήθηκε µια νοοτροπία, ένας τρόπος σκέψης που είχε αποσυνδέσει την αµοιβή από την προσπάθεια. Η αµοιβή είχε γίνει ένα είδος ανθρώπινου δικαιώµατος."
Υπάρχει, εν τέλει, οδός διαφυγής από το τέλμα;
Θεωρητικώς, μια ευρεία αλλαγή σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο (το ένα συμπαρασύρει το άλλο) μπορεί να προέλθει:
- Κάτωθεν, συγκεκριμένες κοινωνικές τάξεις να συγκροτήσουν μια κρίσιμη μάζα (ποσοτική και ποιοτική) που θα πιέσει με αποτελεσματικό τρόπο για μεταρρυθμίσεις.
- Άνωθεν, ευτυχής συγκυρία να οδηγήσει στην ανάληψη εξουσίας από ηγετική ομάδα με όραμα, που θα κυβερνήσει χωρίς να αποβλέπει στην παντί τρόπω εξασφάλιση επανεκλογής.
- Έξωθεν, οι αλλαγές να επιβληθούν από υπερκρατικούς/εξωκρατικούς φορείς, στους οποίους συμμετέχουμε (π.χ. ΕΕ, NATO), κατά το πρότυπο των "μνημονίων". [*]
Εξυπακούεται, πως πιθανός συνδυασμός των ανωτέρω τάσεων θα διευκόλυνε τον επιδιωκόμενο μετασχηματισμό και θα επετάχυνε το αποτέλεσμα.
Είναι ακόμη πιο προφανές, ωστόσο, πως οι πιθανότητες να δρομολογηθεί κάποια ευνοϊκή εξέλιξη είναι (ακόμη) αμελητέες. Με την εξαίρεση εξωτερικών παραγόντων, που ίσως πιέσουν για συγκεκριμένους τομείς ενδιαφέροντος (π.χ. για την ανάπτυξη των σιδηροδρομικών δικτύων έχουν συμφέρον NATO και COSCO, προκειμένου να μεγιστοποιήσουν την στρατηγική σημασία λιμένων, στους οποίους έχουν επενδύσει), ούτε ισχυρές παρουσίες διαφαίνονται στο πολιτικό σκηνικό, ούτε κυρίαρχα κοινωνικά ρεύματα, που να επιζητούν ευρείες μεταρρυθμιστικές παρεμβάσεις. Την στασιμότητα της κοινωνίας ενισχύει και η φυγή δυναμικού μέρους της στο εξωτερικό.
Αν και αυτό το μισό - περίπου - εκατομμύριο Ελλήνων, που μετανάστευσε μετά το 2010, ίσως και να αποτελεί το μοναδικό ψήγμα αισιοδοξίας. Οι άνθρωποι αυτοί δεν εμφορούνται από τον φανατισμό των προηγουμένων γενεών Ελλήνων μεταναστών, που κατέφθαναν σωρηδόν, με μισθωμένες από τα κόμματα πτήσεις (οι οποίες επεβάρυναν περαιτέρω τα ελλείμματα της "Ολυμπιακής"...), για να ψηφίσουν κατά παραγγελία και να απέλθουν. Πρόκειται, ως επί το πλείστον, για ανθρώπους μικρής/μέσης ηλικίας και υψηλής καταρτίσεως, που εγκατέλειψαν την χώρα είτε για αναζήτηση καλυτέρων συνθηκών εργασίας, είτε για να μην υποκύψουν στο φαινόμενο των πελατειακών σχέσεων. Η δε επαφή τους με ευνομούμενα κρατικά περιβάλλοντα στο εξωτερικό και η διαμονή τους εκεί, που τους αποσυσχετίζει από εξαρτήσεις με εγχώρια συμφέροντα, τους καθιστά ιδανικούς για να προωθήσουν θετικές αλλαγές στο ελλαδικό γίγνεσθαι. Ίσως γι' αυτό το κομματικό μας κατεστημένο κάνει το παν για να δυσχεράνει την συμμετοχή τους σε εκλογές...
Παρά ταύτα, ακόμη και αν εκπληρωθούν κάποιες προϋποθέσεις και εκκινήσει μια υγιής μεταρρυθμιστική προσπάθεια, ελλοχεύει ο κίνδυνος της αλλοτριώσεως, όσο πιο εμπεδωμένα είναι τα αντιτιθέμενα συμφέροντα και οι κακές νοοτροπίες. Τον κίνδυνο αυτόν, της μετατροπής ενός φορέα πολιτικής αλλαγής σε κατεστημένο παρόμοιο (ή και χειρότερο) από αυτό που προτίθεται να εκδιώξει και την δυσκολία καταπολεμήσεως της "φαυλοκυκλικής φύσης του πολιτικού πεδίου", έχει περιγράψει ο Θεόδωρος Ζιάκας στο έξοχο δοκίμιό του "Τα δύο τέρατα και η αριστερά" (που προφανώς δεν αφορά κατ' αποκλειστικότητα την "αριστερά").
Στο τέλος, δεν απομένει τίποτε περισσότερο από την προτροπή του Ίωνος Δραγούμη για προσωπική δράση: "Ναι, σύ θα σώσης το Ρωμέικο, ω Φρόνιμε. Ο καθένας πρέπει να ξέρει ότι σ’ αυτόν έλαχε να σώση το έθνος του, έτσι θα προσπαθήσουν πολλοί, και θα το σώση όποιος μπορέση." (από το "Μαρτύρων και Ηρώων αίμα"). Είναι η ίδια παραίνεση που εξέφρασε μερικές δεκαετίες αργότερα ο Jοhn F. Kennedy: "ask not what your country can do for you, ask what you can do for your country" (διάγγελμα μετά την προεδρική ορκωμοσία, στις 20/01/1961). Ενώ την επίτευξη προσωπικών στόχων, ως εναρκτήριο βήμα για τους σημαντικότερους συλλογικούς, είχε επισημάνει - με την απαράμιλλη θυμοσοφία του - και ο Κολοκοτρώνης, διηγούμενος την απόφασή του να σταματήσει το κάπνισμα: "όρσε μωρέ άνθρωπος, που θέλει να λευτερώσει τον τόπο του και δεν μπορεί να λευτερωθεί ο ίδιος από ένα συνήθιο...".
Πριν αναφωνήσουμε με περισσή ευκολία, λοιπόν, "φταίει το κράτος!" ή "πού είναι το κράτος;", ας κοιτάξουμε τον καθρέπτη μας και ας προσπαθήσουμε να αλλάξουμε πρωτίστως τον εαυτό μας. Η αλλαγή της κοινωνίας και των θεσμών της ίσως επέλθει συνεπεία συσσωρευμένων μεμονωμένων αλλαγών...
[*]
Τα "μνημόνια" έχουν αναχθεί από πολλούς σε αποκλειστική αίτια της κακοδαιμονίας μας, των τελευταίων ετών.
Η δική μου οπτική - εν συντομία - είναι διαφορετική (ίσως και αιρετική). Τα "μνημόνια" υπήρξαν μια θεραπεία σε προϊούσα (και μάλιστα βαρυτάτη) ασθένεια (υπάρχει κάποιος που πιστεύει ότι πριν το 2010 όλα έβαιναν καλώς στην Ελλάδα;), η οποία - στο οικονομικό πεδίο - συνίστατο στην εδραίωση του μοντέλου του "παρασιτικού καταναλωτισμού" (κατά Παναγιώτη Κονδύλη). Χωρίς καν να θίξουμε άλλες πτυχές του προβλήματος, όπως η ηθική και πνευματική.
Το αν η "μνημονιακή αγωγή" υπήρξε επιτυχής ή όχι είναι άλλη συζήτηση, πάντως, επ' ουδενί ήταν εκείνη που προξένησε την "νόσο". Και αν η εφαρμογή των "μνημονιακών" επιταγών υπήρξε ανεπιτυχής, ευθύνη δεν έχουν μόνον οι "κακοί" ξένοι, αλλά και οι Έλληνες πολιτικοί που προέκριναν αναποτελεσματικά "ισοδύναμα" ημίμετρα, για περιορισμό του "πολιτικού κόστους" (π.χ. αύξηση της φορολογίας, αντί περικοπής δημοσίων δαπανών), μεταθέτοντας, όμως, το πρόβλημα στους διαδόχους τους...
Σε κάθε περίπτωση, το προσβλητικό της υποθέσεως ήταν όχι ότι μας εξανάγκασαν οι ξένοι να λάβουμε μέτρα, αλλά πως αποδειχθήκαμε ανίκανοι να φροντίζουμε τα του οίκου μας, χωρίς την απειλή κάποιας εξωτερικής δαμοκλείου σπάθης. Είναι τραγελαφικό πως μέχρι το 2010 δεν υπήρχε καν καταγραφή των υπαλλήλων που απασχολούσε ο δημόσιος τομέας!!! Το "μνημόνιο" έπρεπε να το είχαμε υιοθετήσει ιδία πρωτοβουλία, πριν η κατάσταση οδηγηθεί σε αδιέξοδο και αναγκαστούν να επέμβουν τρίτοι.
ΥΓ1:
Σε μια πάλη μεταξύ κατεστημένης παρακμής και προτάσεων/πρωτοβουλιών για πρόοδο (πραγματική, όχι κατ' όνομα) έχω την αίσθηση πως η εν Ελλάδι κρατούσα "αριστερά" έχει τον ρόλο της βαλβίδας ασφαλείας του "συστήματος", αποτρέποντας οποιαδήποτε μεταβολή θα μπορούσε να εξελιχθεί σε απειλή για κεκτημένα συντεχνιακά προνόμια. Και αυτό παρά την περί του αντιθέτου προπαγάνδα της, που - δυστυχώς - βρίσκει ευρεία απήχηση.
Όποια ανατρεπτική (με την καλή έννοια) και ακηδεμόνευτη προσπάθεια εκδηλωθεί, αναλόγως των φαινομενικών χαρακτηριστικών της (αν προσομοιάζουν περισσότερο σε "αριστερή" ή "δεξιά" ρητορική), η "αριστερά" θα επιδιώξει είτε να την ποδηγετήσει, είτε να την συκοφαντήσει ως "φασιστική"/"αντιδραστική", προκειμένου να την θέσει στο περιθώριο.
Στις συγκεκριμένες διαδηλώσεις για τα Τέμπη, αν δεν ανελάμβαναν "αριστερές" παρατάξεις και σωματεία τον ρόλο του οργανωτή, προσπαθώντας να προσεταιρισθούν ένα εκδηλούμενο κύμα οργής, ενδεχομένως η συμμετοχή του κόσμου να ήταν μεγαλύτερη και ουσιαστικότερη (με σοβαρά προτάγματα, δηλαδή, και όχι ουτοπικές θεωρίες, αναχρονιστικά συνθήματα και ανεξήγητο μένος κατά της ιδιωτικής πρωτοβουλίας).
Οι κόκκινες σημαίες στις κεφαλές των πορειών έχουν διττό ρόλο:
- Αφ' ενός προσφέρουν ψυχολογική εκτόνωση σε όσους - εκτός τόπου και χρόνου - φαντασιώνονται λαϊκά κινήματα και επαναστάσεις.
- Αφ' ετέρου αποθαρρύνουν την συμμετοχή της σιωπηρής πλειονότητος και την κρατούν δέσμια ενός διλήμματος τύπου Σκύλλας ή Χάρυβδης, ήτοι: ανοχή στο παρόν διεφθαρμένο κομματικό σύστημα (του οποίου η κοινοβουλευτική "αριστερά" αποτελεί αναπόσπαστο μέρος), ή σύμπραξη με ανισόρροπους τυχοδιώκτες, με σκοπό την αντίδραση για την αντίδραση και άδηλες μελλοντικές περιπέτειες.
Και, κατ' αυτόν τον τρόπο, η (πολιτική) ζωή συνεχίζεται αδιατάρακτη...
ΥΓ2:
Τραγική και εξευτελιστική συνάμα η στάση του πολιτικού κόσμου, που συναγωνίζεται επί πτωμάτων (στην κυριολεξία!) για αποκόμιση κομματικών κερδών, εν όψει εκλογών. Με κορωνίδα την ανεκδιήγητη κυβερνητική απόφαση για αποζημίωση των οικογενειών των θυμάτων με... διορισμό στο δημόσιο!!! Όπως ακριβώς το έθεσε ο Κουλουριάνος... μια θέση στο δημόσιο αντιμετωπίζεται ως δικαίωμα, όχι ως σύνολο καθηκόντων και ευθυνών, για την εκτέλεση των οποίων απαιτούνται συγκεκριμένα προσόντα. Όλα στον βωμό της επανεκλογής, δίχως τον παραμικρό σεβασμό στους δυστυχείς νεκρούς!
[ Το άρθρο ανεδημοσιεύθη στον ενημερωτικό ιστότοπο ΑΝΙΧΝΕΥΣΕΙΣ, στις 17/03/2023. ]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δεν επιτρέπονται νέα σχόλια.